Tijdens een etentje met de familie, in de wachtzaal bij de dokter, op café met vrienden, in de trein, overal zijn mensen druk bezig met hun smartphones. Je kan nergens meer komen zonder smartphone, je bent afhankelijk van dat ding en hebt het overal en altijd bij je. Is dit herkenbaar voor jou? Jongeren en jong-volwassenen tussen 19 en 32 jaar zijn gemiddeld zo’n 61 minuten per dag en 30 keer per week met sociale media bezig, zo bleek uit een onderzoek in 2016. Wordt dit alleen maar erger en heeft het steeds meer gevolgen?
Wanneer we de cijfers van het aantal uren op sociale media vergelijken met de cijfers van de kans op depressie, is er een verband te zien. Van de deelnemers die deel uit maakten van de studie in 2016, bleek een kwart “hoge” indicatoren te vertonen die wijzen op depressie. De deelnemers die hun sociale media het vaakst per week checkten, hadden 2,7 keer meer kans om een depressie te ontwikkelen in vergelijking met hen die hier het minst mee bezig waren. Toen ik deze informatie las stond ik zelf even stil om bij mezelf te reflecteren op het gebruik van sociale media. Ik ben regelmatig ook wel eens een uur per dag bezig met het scrollen op Instagram, Facebook berichtjes te lezen en te Whatsappen. Vervolgens begon ik de link met een depressie te leggen, hoe kunnen die twee factoren elkaar zo sterk beïnvloeden?
Ik zelf ben enorm fan van Instagram, hier kruipt dan ook het meeste van mijn tijd in, die ik besteed aan sociale media. Wat ik nu net zo interessant vind aan Instagram is het maken van eigen foto’s en die delen met de wereld. Waarom is dat delen nu zo belangrijk, vraag ik me af. Waarom wil ik alles wat ik doe posten op mijn Instagram account? Wil ik mijn vrienden en volgers laten zien wat ik aan het doen ben? Het perfecte leventje neerzetten? Of is het net de berichten van de personen die je volgt bekijken dat ons zo depressief maakt?
Instaworthy
Wat mij opvalt is dat iedereen de meest perfecte foto’s wilt plaatsen. De meest “Instaworthy” maaltijden, de leukste feestjes, de zaligste vakanties,… Er zal nooit een saai moment of een minder spectaculair deel uit je leven verschijnen op je sociale media. We voelen ons slecht omdat we ons gaan vergelijken met anderen. Waarom heb ik niet zo een perfect leven? Waarom lig ik al dagen in bed? Die persoon waar je zo naar opkijkt met de dromerigste feed op Instagram, met alleen maar zomerse vakantiefoto’s, die persoon ligt nu misschien ook wel in bed zonder kracht om maar iets te doen. Deze persoon heeft ook wel eens een dipje. We zijn allemaal maar mensen met sombere momenten in ons leven. Die momenten horen ook in ons leven, maar horen volgens ons niet thuis bij het imago dat we hebben gecreëerd op Instagram.
De vraag heerst ook, “Wat is oorzaak en wat is gevolg in deze situatie?”. Is het zo dat mensen die een grotere aanleg hebben om depressief te worden meer met sociale media bezig zijn om hun leegte op te vullen of worden we gewoonweg depressief van de sociale media? Volgens mij kloppen beide stellingen. Sociale media kan een vlucht zijn van de werkelijkheid maar maakt de werkelijkheid ook des te harder te aanvaarden. We moeten ons bewust zijn van deze gevaren en onszelf niet gek laten maken door de alleen maar mooie beelden die we zien van anderen.
Ik denk dat het wel een steeds groter ding zal worden om steeds meer foto’s zonder filter te posten en de echte realiteit weer te geven. Misschien is er dan toch nog verbetering op komst.
