‘De kleur paars’ is het ontroerende verhaal van de zusjes Celie en Nettie, die opgroeien in het arme Zuiden van de Verenigde Staten aan het begin van de twintigste eeuw. Celie wordt jong uitgehuwelijkt aan een oudere man die haar mishandelt, maar ze schikt zich in haar lot. Als ze ontdekt dat hij jarenlang brieven van Nettie voor haar heeft achtergehouden en ze haar gevoel van eigenwaarde herwint dankzij haar vriendin Shug, besluit Celie om terug te vechten.
Alice Walker (1944) is schrijfster, dichteres en feministe. Ze schreef ‘De kleur paars’ in 1982, en won daarmee zowel de National Book Award als de prestigieuze Pullitzer Prize. In 1985 werd de roman verfilmd door Steven Spielberg met hoofdrollen voor Whoopi Goldberg en Oprah Winfrey. Het boek werd een internationale bestseller.
‘De kleur paars’ is beter bekend onder de Engelse naam ‘The color purple.’ Dit komt denk ik ook doordat de film deze titel heeft. De film heb ik nog niet gezien maar na het lezen van het boek staat hij hoog op mijn ‘nog te kijken’ lijst!
Het lezen van het boek is een ervaring op zich. Het verhaal komt heel dichtbij. Dit komt mede door de stijl van het boek. Het is opgebouwd uit persoonlijke verhalen. In het eerste deel schrijft Celie elke dag in haar dagboek aan God. Een hoofdstuk is gemiddeld maar drie bladzijdes lang, dus het leest heel makkelijk. Wat het ook heel persoonlijk maakt, is dat Celie niet goed kan schrijven en veel spelfouten maakt. Deze staan allemaal in het boek. Het is in het begin even wennen want in een boek lees je normaal gesproken nooit fouten, maar hier is het dus bewust zo gedrukt. Ik zal hieronder een fragment uit het boek overtypen zodat duidelijk wordt wat ik bedoel. Later in het boek schrijft Celie brieven aan haar zusje Nettie en lezen we ook de brieven die Nettie terugstuurt aan Celie. Hierdoor volgen we het levensverhaal van beide zusjes nadat zij al jong van elkaar zijn gescheiden.
Racisme
Een thema wat in het boek heel duidelijk ter sprake wordt gebracht is racisme. In het begin van de twintigste eeuw waren donkere mensen in Amerika minderwaardig. Zij leefden als een groep apart. Wanneer zij samenwoonden met een blanke dan was dat vaak omdat zij een hulpje waren in het huishouden. Toch weten de personages in het boek hun gevoel van eigenwaarde te houden en iets te maken van hun leven.
Een ander onderwerp dat aan bod komt, is het verschil tussen mannen en vrouwen. Vrouwen zijn hier alleen geschikt voor het opvoeden van kinderen en het huishouden. Celie laat dit allemaal jarenlang over zich heenkomen. Gelukkig leert zij de vrijgevochten Shug kennen. Door haar ervaart ze hoe het leven ook anders kan en dat zij helemaal geen man nodig heeft om gelukkig te zijn. Voor Celie gaat er een wereld open.
Paars staat voor vrijheid
Wat is de betekenis van de titel? Paars is de lievelingskleur van Celie. Het staat bij haar voor geluk en vrijheid, zichzelf kunnen zijn.
Het boek zet je aan tot denken over bovenstaande onderwerpen. Hoewel er in deze tijd nog steeds sprake is van racisme en minderwaardigheid van zwarte mensen en vrouwen, toch is er veel meer tolerantie en mogen we als vrouw blij zijn dat we in dit land wonen. Als gekleurd persoon heb ik mij nooit minderwaardig gevoeld ten opzichte van mijn blanke medemensen. Juist door het lezen van dit boek leer je waarderen hoe goed je het hebt, terwijl je daar anders nooit bewust bij stil zou staan. Een must read voor iedere vrouw!
Een fragment uit het boek
Lieve God,
Harpo vroeg ze vader waarom ie me sloeg. Mr. – zegt, ‘t Is me vrouw. En ze is koppig. Vrouwen deugen enkel voor – dan stopt ie. Verbergt als altijd ze hoofd achter de krant. Net als pa vroeger.
Harpo vroeg me, Waarom ben je koppig? Hij vraagt niet Waarom ben je ze vrouw? Dat vraagt niemand.
Ik zeg, Zo geboren, denk ik.
Hij slaat me zoals ie ze kinderen slaat. Alleen slaat ie die zowat nooit. Hij zegt, Celie, pak de riem. De kinderen staan buiten door de kieren te gluren. ‘t Enigste wat ik doen kan, niet huilen. Ik wor van hout. Ik zeg, Celie, je bent ‘n boom. Daarom weet ik dat bomen bang zijn voor mensen.
