Sommige mensen verslinden ze. Anderen lijken er wel allergisch aan. Zelfhulpboeken. En jij? zeg jij “jeej” of eerder “neej”?

Zelfhulpboekenberg

Zoals je wel weet zijn wij bloggers met een chronische ziekte. Je kan dus wel stellen dat wij experts zijn in zelfhulp. Hoe vaak mensen me niet ooit aanraadden mijn eigen zelfhulpboek te schrijven! Omdat mijn weg anderen zou kunnen raken en inspireren. Mijn reactie is dan meteen: maar er zijn er al zoveel. Wie ben ik om er nog eentje op de hoop te gooien? Want wie weet ligt het probleem misschien niet bij een tekort aan zelfhulpboeken, maar aan ons. Die imperfecte, beetje luie mensen.

Hoop

Je kent het procédé wel: je koopt een kraakvers zelfhulpboek met een titel die je De Oplossing lijkt te beloven voor je probleem en je leven. Op dat moment van de aankoop lijkt alles mogelijk. Je bent hoopvol en voelt je oersterk. Ja! Vanaf nu gaat alles veranderen. Toegegeven, de volgende stap vraagt al iets meer inspanning: je moet het boek effectief gaan lezen. Maar dat lukt meestal nog wel.

Quick Fix

Maar dan! Bij stap drie hapert het nogal eens. De pijnlijke waarheid is namelijk dat het nog altijd aan jezelf is om de kennis die je opdeed te gaan toepassen in de praktijk. Plots blijkt zo’n boek toch niet die instant “quick fix” waar je onbewust naar zocht. Net als op dieet gaan is werken aan jezelf saai, repetitief, weinig spectaculair. Het vraagt inzet dag na dag: de weg van A naar B leg je niet in één keer af, maar kan maanden, zelfs jaren duren. Het vraagt gewoon hard werk, er is niks glamoureus aan. Het is veel vallen en telkens weer opstaan. Mmmm… Klinkt al veel minder aantrekkelijk. Begrijp ik het goed? Ik moet dus nog steeds zelf het werk doen of wat?????

Eigenlijk is het zelfs zo dat we vaak al wel weten wat we aan ons probleem moeten doen maar we zijn soms wat te lui om eraan te beginnen, laat staan het vol te houden en vinden het lastig dat het ook wel eens wat aan onszelf zou kunnen liggen, dat probleem. Het lastige is dat werken aan onszelf nu eenmaal niet altijd leuk is…

Zelfhulpboekenschaamte

Maar beste mens: schaam je alsjeblieft niet voor de zelfhulpboeken! Ook ik heb mijn fases. Soms is het gewoon fijn om dingen te lezen die je dan misschien al wel weet maar nu ongeordend in je brein dwarrelen. Of om jezelf te herkennen in wat je leest en je je minder alleen voelt. Om een duwtje te krijgen in de goeie richting dankzij zo een boek. En al valt de inhoud ook al eens tegen, al is er maar 1 zin die je raakt, dan is het al geslaagd!

Farao

In plaats van die onnodige schaamte mag je je al zelfhulpboeken lezend helemaal verbonden voelen met de hele mensheid. Op zoek gaan naar manieren naar zelfverbetering blijkt echt ingebrand in het menselijk dna. We zochten altijd al naar wijze mensen met wijze woorden als richtingwijzers. Wist je dat de oudste zelfhulpgeschriften die tot hiertoe gevonden zijn, genoteerd werden op kleitabletten en papyrus? Al in het Oud-Egyptische koninkrijk in ongeveer 1300 voor Christus was er nood aan zelfhulpboeken! Is dat geen geruststellende gedachte? Zelfs de farao’s wisten het soms even niet, zo blijkt.

In onzekere tijden geeft zo een boek je houvast, letterlijk en figuurlijk. De titels weerspiegelen ook perfect de tijd waarin de boeken geschreven zijn. De jaren ’80 waren die van de New Age, de jaren ’90 van mannen en vrouwen die elkaar niet begrepen. Je hebt tijden waarin je zelfhulpboeken vind over zelf ondernemer te worden, of weet je nog de periode waar “the Secret” alles was? Terwijl we nu “geen f*ck geven” tot kunst verheven hebben.

Minpuntje

Zoals met alles is er ook aan zelfhulpboeken een schaduwzijde. Het kan zijn dat je je al lezend plots verlamd voelt omdat het onmogelijk veel werk lijkt om te geraken waar je naartoe wil, omdat wel alles fout lijkt te zijn aan wie je vandaag bent. Je kan zo een boek lezen als het bewijs dat je nog niet goed genoeg bent zoals je nu bent. Of je kan oververzadigd geraken en verward geraken van alle adviezen en stappenplannen die elkaar tegenspreken.
Daarom wil ik je tot slot een voorschrift meegeven in verband met zelfhulpboeken. Meer nog: wat mij betreft zou het op elke beginpagina gedrukt mogen staan.

“Neem tot je met mate. Proef en laat bezinken. En vergeet niet: leef vooral je leven in plaats van enkel te lezen over hoe te leven…“