Ik ben alweer een tijdje terug in Nederland en ondertussen alweer op tournee geweest en andere dingen gedaan, maar ik merk dat de tijd in Tsjechië er behoorlijk heeft ingehakt. Mijn peettante zei gisterenavond nog dat ze aan mij kon zien dat de ervaringen me hebben veranderd. Zeker wel in goede zin. Ik kan langzamerhand alles wat er is gebeurd in kaart zetten. Want behalve leuke en interessante dingen en ontmoetingen was het ook een zware tijd.

Me bewegen in de Tsjechische cultuur was moeilijker dan ik aanvankelijk dacht. Het contact met mijn collega’s ging in het begin zo ontzettend stroef dat ik het gevoel had een soort molensteen voort te moeten slepen. Gelukkig was daar wel Tomas, zoals jullie in mijn voorgaande blogs hebben kunnen lezen, waarmee ik een goed contact had en die erg liefdevol behandelde. Ik denk dat deze vriendschap me wel op de been heeft gehouden. Maar wat doe je in zo’n tijd? Na de repetitie leken de meesten meteen het hazenpad te kiezen. Ofwel gingen ze meteen terug naar huis, of ergens eten. Warm eten tussen de middag zoals in vele andere landen. Wij Nederlanders zijn daar niet zo aan gewend. Misschien dat ze me daarom niet meevroegen. Uiteindelijk kwam ik er wel achter waar ze zaten te eten en ging ik er ook heen. Maar goed, de taalbarrière bleef een groot probleem, ook al waren de meeste castleden rond mijn leeftijd.

Soms werd ik wel een beetje kriegel. Hoe ver ga je als het contact met anderen mensen, jouw directe collega’s, zo karig is? Ik heb eens op een rijtje gezet hoe ik mijn dagen vulde nadat de repetities waren afgelopen. Zoals je kon lezen in een eerder blog was het super leuk om de tienermeisjes in de speeltuin te observeren. Op deze manier kreeg ik stiekem een kijkje in hun normale leven en deed het me herinneren aan die tijd dat ik zelf zo oud was.

Sportief

Een doel wat ik me in deze tijd ook heb gesteld was flink sporten. Hardlopen en gewichtheffen. Niet alleen wordt je vrolijker als je met je lichaam in de weer bent, maar ik vind het ook leuk om mezelf uit te dagen en te voelen hoe mijn lichaam steeds sterker werd. Dus elke dag ochtend yoga en later mijn sportschoenen aan. “Ja jij bent sportief!” zei iemand tegen me, toen ik voorstelde dat hij misschien eens kon gaan hardlopen zodat hij ’s avonds beter zou slapen. Ik denk niet dat ik nou per sé sportief ben. Mijn hardloopschoenen heb ik al jaren in de kast staan en ze zijn nu pas echt een beetje afgesleten. Maar sporten is ook vaak iets waar je je écht even toe moet zetten. Ik had er ook niet altijd zin in. Maar in de avonden dat ik verder toch niets te doen had is het een hele welkome bezigheid.

Taalbarrière

Verder heb ik mij verdiept in de Tsjechische taal. Dat was een leuke bezigheid. Binnen no time kon ik mijn eten en (heel belangrijk) mijn chai latte met sojamelk bestellen. Ook kon ik snel een kamer om zelf te repeteren in het theater aanvragen bij de portier. Ja, het lijken maar kleine onbenullige dingetjes, maar de Tsjechen die met mij te maken kregen in deze momenten konden het zeer waarderen. Natuurlijk ook omdat het Engels toch eigenlijk niet wordt gesproken onder de wat ouderen hier. En zelfs in mijn jonge cast in de opera was het Engels toch helaas gewoon écht slecht.​ Na een paar weken merkte ik dat ik Tomas eigenlijk voor zo’n 50% kon verstaan als hij tijdens de repetities uitlegde wat er moest gebeuren. Neem daarbij dat hij (gelukkig) ook veel met zijn armen gebaard zodat er nog eens 20% verstaanbaarheid bij kwam, nou dan zitten we al op 70%! Vaak gokte ik de rest een beetje en keek naar de anderen wat zij deden. Ik schreef het meteen op en op die manier kon ik me toch best goed manoeuvreren tijdens de Tsjechische repetities.

Hoewel het dus vrij goed ging, heb je wel het gevoel dat je iets mist. Dus soms moest ik na een repetitie toch even aankloppen bij Tomas’ z’n kantoor om te vragen of het nou wel echt waar was wat ik dacht dat we moesten doen. Gelukkig was hij altijd bereid en altijd blij mij te helpen. Maar je leest het al. Ik was erg bezig om zo veel mogelijk te begrijpen. Mijn zintuigen stonden in deze tijd gewoon echt op MAX. Dat heeft ook tonnen energie gekost. Al met al vind ik zelf dat ik me vest goed heb gehouden in deze andere cultuur.

Afsluiting

Twee weken geleden was ik terug in Tsjechië voor de afsluiting van het seizoen. Nu het vakantie is zullen we elkaar niet meer zien tot september en in mijn geval hoef ik pas in oktober weer terug te zijn. De afsluiting van het seizoen was een enorme productie van de opera Turandot buiten in een Amfitheater. Zo’n 6000 mensen konden dit spektakel van Tomas’ hand bekijken. Black tie gekleed in chic broekpak compleet met zwarte zijde stropdas begaf ik me op het festival terrein. Tomas rende heen en weer om iedereen te begroeten en kwam tussen door steeds terug bij mij. Zijn “Safe haven”. Stijf van de zenuwen en met trillende koude handen die ik dan even mocht opwarmen.Deze open-air opera was echt een spektakel waar ik van onder de indruk was! Behalve solisten en koor ook vuurartiesten, dansers, kinderkoor, acrobaten, 100 figuranten. Ze hadden alles uit de kast gehaald.

Ik was trots op onze jonge regisseur en dat zei ik hem ook. Hij kon moeilijk bevatten dat het echt een succes was en vertrouwde me toe dat hij bang was dat de mensen het niet goed genoeg zouden vinden. Daar zat hij al weken over in de stress. Hij was de avond daarvoor nog van het podium afgevallen en om beide knieën zat een band ter verlichting van de pijn. Ik schudde mijn hoofd toen hij me dat vertelde. “I have a present for you. A tourmaline crystal for your protection.” Nadat ik hem de steen had overhandigd wilde hij me eigenlijk niet meer loslaten, maar het einde van de avond kwam in zicht. “I will see you…” “Very soon dear, very soon!” zei hij terwijl hij twee dikke zoenen op mijn wangen plaatste.

Het was een mooie afsluiting van een leerzame tijd in Tsjechië die wordt vervolgd vanaf oktober. Mijn volgende blogs zullen gaan over andere bestemmingen en culturen.