Jaren geleden zat ik met mijn handen in het haar. Ik wist niet meer wat ik met mijn hoogbegaafde oudste dochter aan moest. Ze kwam elke dag zwaar gefrustreerd uit school. En hoewel school alles inzette wat ze maar kon om haar leergierigheid te voeden, was niks genoeg. En toen kreeg ik een gouden tip van een andere moeder.
Dezelfde ervaring
Soort kent soort zeggen ze wel eens. Dit gaat zeker op voor ouders van hoogbegaafde kinderen vermoed ik zo maar. Deze moeder had met hetzelfde bijltje gehakt en wist hoe het voelde. Zij was de eerste die écht doorvroeg, die oprecht wilde weten hoe het voor ons als ouders was om een hoogbegaafde dochter te hebben. In die tijd vond ik het nog een soort van “opschepperig” klinken als ik zei dat onze dochter hoogbegaafd is. Ik was een beetje kopschuw geworden voor de reacties van andere ouders. Maar deze moeder nodigde me uit voor een kopje koffie om eens rustig te praten over haar ervaringen en de mijne. Het was zo fijn om te merken dat ze precies wist waar we tegenaan liepen dat ik volschoot.
Leren hoe je moet leren
De tip die ze mij gaf was onze dochter op muziekles doen. Een muziekinstrument spelen en noten lezen vereist oefenen en herhalen. Dat is niet iets wat je op school leert of binnen een paar tellen kan. Een instrument spelen vereist kilometers maken en om leren gaan met frustraties. Het leert je leren want dat is iets wat ze toen niet kon. Ze snapte bijna alles wat ze op school kreeg aangereikt, vrijwel direct. Ergens op kauwen, je best doen om het te snappen en te beheersen, doorzetten als het niet lukt, dát kende ze helemaal niet. In feite kreeg ze in dat opzicht te weinig uitdaging en dat frustreerde haar enorm. Te weinig uitdaging betekende dat ze zich haast verveelde. Blij met deze tip ging ik naar huis en legde het aan manlief voor.
Gooien met je dwarsfluit
Het werd de dwarsfluit. De juf die ze kreeg kende ze al van eerdere lessen en ze voelde zich heel fijn en veilig bij haar. Haar verlegenheid bleek haar echter best in de weg te zitten. Om te leren fluiten moet je oefenen. Maar oefenen in bijzijn van iemand anders dan mij, haar moeder, was out of the question. Dat moest haast in het geheim, boven op haar kamer. Niet echt praktisch als je nog twee jongere kinderen hebt rond lopen maar we vonden onze weg erin. De frustratie die het bij haar opriep was enorm. Mijn dochter heeft foutjesangst, zoals ze het zelf noemt, en dit triggerde dat enorm . Elke valse noot leidde tot stampvoeten. Van tijd tot tijd vloog de dwarsfluit van pure ellende door de kamer. Regelmatig wilde ik het opgeven en vroeg ik me af of het dit wel waard was.
Samen uit de leerkuil
De leerkuil is een manier om het proces van leren uit te leggen aan kinderen. Het geeft de verschillende fases van leren weer op een manier die kinderen makkelijk begrijpen.
Voor mij als moeder is het ook een uitstekend houvast om mijn hoogbegaafde dochters door hun frustratie heen te helpen. We hebben er namelijk twee. De vioolmeester van onze middelste dochter zegt altijd tegen haar; jij wil niet leren, jij wil het kunnen”. En daar heeft hij helemaal gelijk in. In bovenstaande afbeelding kun je zien hoe het gaat als een kind in een leerkuil terecht komt. Ze weet wat ze wil, dat ze aan de overkant terecht wil komen. Maar zodra het moeilijk wordt gaat het stemmetje in haar hoofd haar in de weg zitten. Ze vindt het te moeilijk, raakt er van overtuigd dat ze het niet kan een loopt bijna letterlijk tegen de muur op die hier zo mooi onderin de leerkuil getekend is. inmiddels heeft ze gelukkig vaak genoeg ervaren dat wanneer ze op de bodem van de kuil zit en ze doorzet, het haar lukt om er langzamerhand uit te klimmen. Van “ik kan het niet!” gaat het naar “ik moet doorzetten” en uiteindelijk “ik heb iets nieuws geleerd“. En die positieve ervaring blijft ze gelukkig bij waardoor op sommige gebieden de leerkuil elke keer een beetje minder diep wordt.
Hoogbegaafd en foutjesangst
Foutjesangst, zo noemt mijn dochter het. Ze kan er absoluut niet tegen als iets fout gaat of als er een kans bestaat dat het niet helemaal perfect zal gaan. Haar muzieklessen hebben haar hierin een hoop geleerd. Niemand speelt immers de eerste keer perfect op een instrument. Ze merkte zelf als dat hoe meer ze oefende, hoe beter het ging. Daar waar we eerst samen op haar kamer speelden, durfde ze na een poosje voor papa en haar broer en zus te spelen. Toen werden opa en oma toegelaten en uiteindelijk stond madam op het grote podium van het plaatselijke theater voor meer dan 100 mensen te spelen. Stijf van de stress, dat dan weer wel. Maar ze deed het! En ze was enorm trots op zichzelf nadien. Haar foutjesangst heeft het niet weggenomen maar wel af doen nemen. Ze kan haar emoties in de muziek kwijt en heeft een manier gevonden om zichzelf te laten zien zonder dat ze ook maar een woord zegt. Tot op de dag van vandaag ben ik die moeder dankbaar voor deze gouden tip. Voor onze hoogbegaafde dochters heeft het echt verschil gemaakt. Ik kan het elke ouder van een hoogbegaafd kind aanraden.
