Omdat er de laatste tijd wel heel erg veel gaande is over de vragen “Wat mogen we nog eten?” “Wat is nu eigenlijk écht gezonde voeding?” met ongeruste mensen tot gevolg, dachten we bij JustLive Blog dat jullie het wel leuk zouden vinden om wat meer te weten over gluten.
Gluten?
Gluten zeg je? Wat is dat nu weer voor een raar ding? Het is een combinatie van eiwitten (glutines en gliadines) die samen het gluten vormt. Het zit in ontelbaar veel producten uit ons traditionele voedingspatroon: het komt voor in granen als tarwe, gerst, rogge, spelt. Het is dat ding dat zorgt voor een smeuïg, luchtig resultaat ipv die gortdroge boterhammetjes. Maar… Om die reden zit het ook verstopt in saus, soep, vlees, kauwgom, zelfs in lippenbalsem maar ook in medicijnen. Etiketten lezen dus!
Ook haver kan gluten bevatten, niet van nature maar omdat het vaak verwerkt wordt in dezelfde ruimte als glutenhoudende granen, wat kruisbesmetting tot gevolg kan hebben.
Coeliakie
Dit laatste is bijvoorbeeld heel belangrijk voor mensen met coeliakie. Door een fout in het immuunsysteem ziet hun lichaam gluten als de “vijand”. Gevolg: ontstekingsreactie in de darmen met alle gevolgen van dien: je wordt dat erg ziek omdat je lichaam die indringer zo snel mogelijk kwijt wil spelen. Lees: buikpijn, opgezet, diarree, opgejaagd gevoel, prikkelbaar, overgeven etc etc. Vandaar dat mensen met coeliakie echt geen keuze hebben en elk spoortje gluten moeten vermijden omdat er voorlopig geen andere behandeling is voor het probleem. Een tijdrovende en dure oplossing, maar wel heerlijk om je beter te voelen.
Vergis je niet: dat gaat heel ver: eigen bestek, gescheiden kookgerei, eigen beleg waar iemand anders geen mes in mag stoppen… Gelukkig is het een eerder zeldzame aandoening hoor, wees gerust. Vaak hebben ze ook last van lactose. Ook moeten ze uitkijken voor secundaire aandoeningen als osteoporose bv. Er bestaat een bloedtest en er wordt ook gewerkt met een biopsie van de darm. Op voorwaarde dat je op die moment wél nog gewoon gluten binnenkreeg, anders kan je niet voortgaan op de resultaten.
Andere glutenvrijers
Een andere reden waarom je heel ziek kan worden van gluten, is dat je darmen door een andere ziekte dan coeliakie ziek zijn. Daardoor is je darmwand als het ware “afgesleten” en bevat niet meer de nodige elementjes om die gluten normaal te verteren. Of je hebt een andere immuunstoornis waardoor je darmen goeie dingen als “vijand” zien. Verschil hierbij is dat je dan meestal wel gewoon nog kan eten van je beleg als een ander er van mee at.
Dan heb je nog mensen die merken dat ze zich niet goed voelen als ze gluten eten en er daarom voor kiezen eens uit te testen hoe het zonder zou voelen. En er meer levenscomfort mee krijgen. Gegronde reden dus om (tijdelijk) minder vaak gluten te eten.
Misverstand vermijden
Naast het feit dat glutenvrij nu “hot” en trendy is wordt er vaak ook ten onrechte gedacht dat het een soort dieet is waar je van afvalt. Dat weten de producenten van al het lekkers om ons heen ook. Dus zie je ineens meer en meer glutenvrije producten in de winkelrekken liggen! Vergis je niet: etiketten lezen is nog steeds belangrijk. Want vaak bevatten die artikelen minder hoogwaardige meelsoorten, weinig vezel, veel suiker en andere smaakmakers, veel additieven om de smeuïgeheid na te bootsen of transvetten. Je kan als je even niet oplet zomaar tekorten oplopen qua essentiele voedingsstoffen of zelfs aankomen in gewicht.
Het is immers zo dat gluten houdende producten in onze voeding vaak belangrijke bouwstoffen als ijzer, jodium, vezels foliumzuur en vitB1 bijvoorbeeld. Het is dus zaak als je met vragen zit of je last zou kunnen hebben van die gluten in jouw situatie dit niet op eigen houtje uittest. Dat je dit bespreekt met je huisarts én onder begeleiding van een diëtiste. Zij zetten je op de juiste weg.
Trend of blijvertje?
Is deze trend dan volledig overroepen? Och, zoals met alle hypes, gaat dit ook wel weer liggen. Maar als één van de gevolgen is dat de fabrikanten meer en meer gaan luisteren naar de algemene vraag van de bewuste consument, dan kunnen we dat enkel toejuichen! Want… dat geeft op termijn voedzamere en toch smaakvolle producten met beter vet, minder suiker en additieven en zout. Joepie! Dat betekent immers meer keuze, bereikbaarder voor meer mensen en hopelijk ook stilaan iets minder duur. Zalig voor de coeliaken en andere glutenvrijen omdat ze tijd besparen en hun voedingspatroon uitgebreid zien.
Aan alle anderen: geniet nog lekker van die gluten en voel je je er niet rot of een paria door. Ieder lijf is anders en dat is prima. Maar doe tegelijk je voordeel met deze hype. Gebruik eens wat vaker alternatieven als quinoa, boekweit, bloemkoolrijst, courgettepasta, bonenbrownies, teff,.. en laat je verrassen! Ontdek nieuwe dingen, maak je voeding creatiever en geniet… Wie weet zit er voor jou wel een toprecept tussen.
Kortom: smakelijk allemaal, glutenvrijers of niet!
