Daar sta je dan, met je rugzak op je rug. Je bent pas tien jaar oud en de je voelt enorm overweldigd door de grootte van deze middelbare school. We zijn samen op een open dag om alvast te voelen en te kijken welke school bij je past. Je vindt het allemaal maar wat spannend. En ik ook. Je bent zo groot en zo klein tegelijk. Omdat je hoogbegaafd bent heb je een klas overgeslagen en ga je volgend jaar naar de middelbare school. Ben je al wel klaar om een brugpieper te zijn?
Kleiner dan de rest
Onze oudste dochter is hyper-hoogbegaafd. Dat betekent dat zij een IQ heeft boven de 145. Omdat in Nederland de intelligentietesten niet verder meten dan 145 weten we niet hoe hoog het exact is. School is hierdoor altijd een uitdaging geweest. Ze leert snel, makkelijk en graag en kon al snel een klas overslaan. Ik zeg kon maar eigenlijk móest het. Ze was diep ongelukkig en bloeide op toen ze doorstroomde.
Wij zijn één van de weinige ouders van hoogbegaafde kinderen, (we hebben er drie), die heel tevreden zijn over school. Ze denken mee, bieden van alles aan en zorgen ervoor dat mijn kinderen uitgedaagd blijven. Ze hebben het alledrie enorm naar hun zin. De begeleiding die ze krijgen past zo goed mogelijk bij wat ze nodig hebben. Ze lijntjes zijn kort en zodra school of wij merken dat er iets nodig is, wordt er samen nagedacht. Elke keer ben ik weer onder de indruk van wat school uit de kast weet te trekken voor ze.
De oudste zit nu in groep 8 en heeft zich de afgelopen maanden georiënteerd op een middelbare school. En voor het eerst sinds ze een klas oversloeg, voelt ze zich klein. Kleiner dan de rest.
Kijkmiddag voor groep 7
Om haar ruimschoots de tijd te geven om te wennen aan het idee zijn we ons in groep 7 al gaan oriënteren. De meeste open dagen werden toen nog online gegeven vanwege alle coronamaatregelen. Voor ons een buitenkansje om op ons gemak, vanuit onze eigen huiskamer, eens te gluren bij de middelbare scholen in de regio.
Één van de scholen die we op het oog hebben organiseerde aan het eind van het schooljaar toch nog een kijkmiddag voor groep 7 leerlingen. Zonder hun ouders. Onze dochter wilde er heel graag naar toe maar durfde niet. Gelukkig kon ik met de onderwijs coördinator een alternatief regelen; we mochten samen de dag erna komen voor een privétour. Het raakte toen ik mijn grote dochter net haar rugzak op de rug door die grote school zag lopen. Op slag veranderde ze in een klein meisje, in een brugpieper van tien,
Waar doen we goed aan?
Het feit dat zij zo jong de overstap naar de middelbare school zal maken, vormt voor ons een extra uitdaging. We bleven onszelf maar de vraag stellen; waar doe we goed aan? Een groot aantal kinderen uit haar klas gaan naar een andere stad naar de middelbare school. Voor hen betekent dit elke dag met de trein op en neer. Instinctief wilden wij beiden een school in onze eigen stad. Mits het een goede en passende school was natuurlijk. Wat we echter merkten is dat haar hoogbegaafdheid en dan met name haar hoge IQ, de boventoon ging voeren. Tuurlijk, het is een onderdeel van wie ze is en wat ze kan maar dat is niet het enige. Hoogbegaafdheid is zoveel meer dan alleen slim zijn. Haar zijnskenmerken zijn voor ons veel belangrijk. Het is een complex samenspel van leergierigheid en nieuwsgierigheid gecombineerd met perfectionisme en faalangst. Met verantwoordelijkheidsgevoel op hoog niveau hebben en grote levensvragen stellen. Dit kan veel aandacht vragen van een ouder en/of leerkracht. Zeker als een kind ook nog verlegen is of geleerd heeft “onder te duiken” uit angst anders of vreemd gevonden te worden.
Een school in de buurt vs hoogbegaafdenonderwijs
De eerste knoop die we doorhakten was dat het bij voorkeur een school in onze eigen stad zou worden. Dat onderwijs geloofden we wel. De scholen hier zijn goed, halen goede resultaten en positieve reacties van ouders. Haar sociale ontwikkeling speelde hierin een rol. We gunnen het haar om een vriendenkring vlak bij huis op te bouwen. Om vriendinnetjes te hebben waar ze op de fiets heen kan in plaats van 20 of 30 kilometer verder weg.
Een veel gehoord vooroordeel is dat kinderen die hoogbegaafd zijn, sociaal achterlopen. Eerlijk gezegd kan ik die opmerking niet meer horen. Dit is een opvatting die niet klopt. De meeste hoogbegaafde kinderen hebben vooral behoefte aan ontwikkelingsgelijken. Kinderen die bijvoorbeeld ook een ontwikkelingsvoorsprong hebben, met wie ze makkelijk kunnen levellen, die op dezelfde manier in het leven staan en even grote denkstappen kunnen maken. In onze stad heeft ze die gevonden en willen die contacten graag behouden. Het wordt dus geen school gespecialiseerd in hoogbegaafden onderwijs in een andere stad.
Hoeveel zeggenschap krijgt ze zelf?
Zodoende bleven er twee scholen over. Beide scholen organiseerden een hoop voor groep acht leerlingen. Van open dagen tot, open lesmiddagen, tot ouders vragen uurtjes en privé advies gesprekken. We hebben ze allemaal afgelopen. Sommige samen met haar, sommige zonder. Vanaf het begin hebben wij het standpunt ingenomen dat haar stem en voorkeur heel erg belangrijk zijn maar dat wij als ouders de knoop doorhakken. Zij is degene die er naar school moet gaan en zich er prettig bij moet voelen, Kan je echter van een tien- bijna elfjarige verwachten dat zij volledig kan overzien welke manier van onderwijs geven het best bij haar past? We waren ervan overtuigd dat we alle drie wel op dezelfde school uit zouden komen. Niet dus! Haar beste vriendinnetje wilde naar school A en onze voorkeur kristalliseerde zich steeds verder uit naar school B. En onze dochter? Die wilde vooral met haar BFF naar school. Toen rees de vraag; hoeveel zeggenschap krijgt ze zelf?
Hoogbegaafdheid als probleem
Als ze niet zo jong en hyperhoogbegaafd was geweest, hadden we mogelijk gezegd; joh meid, kies maar.. Beide scholen zijn goed. Want beide scholen zijn ook écht goed. Van onze voorkeursschool wisten we precies wat hun visie en missie is en wat ze bieden naar (hyper) hoogbegaafde kinderen, De andere school was daar echter veel minder duidelijk in. Maanden eerder had ik daar al eens een email aan gewijd die tot op heden niet beantwoord was. We hoopten dat de ouder informatie avond meer duidelijkheid zou brengen.
Er werd met geen woord gerept over leerlingen die anders dan gemiddeld zijn. Bij navraag werden we verwezen naar een folder. En in die folder werd hoogbegaafdheid op één hoop gegooid met leerproblemen als dyslexie en dyscalculie. “Juist!”, dachten wij. “Dat is dus niet hetzelfde.” Extra ondersteuning kan nodig zijn maar deze folder problematiseerde het. Dan maar de persoon die er meer over zou weten nogmaals mailen.
Twee weken later; geen antwoord. Nog maar een keer gemaild. Geen antwoord. Na herhaaldelijk bellen en uiteindelijk enigszins geïrriteerd reageren, werden we eindelijk teruggebeld.
Ik hou ervan als mensen eerlijk zeggen als ze iets niet weten of kunnen, En deze dame deed dat. Gaf ruiterlijk toe dat dit onderwerp nog onderbelicht is op hun school maar dat ze er hard mee aan het werk zijn. Dat ze hoogbegaafde, jonge leerlingen nog niet veel te bieden hadden en al helemaal niks structureels.
De beste school
Mijn vader zou zeggen; de teerling is geworpen. Voor ons was na bovenstaand telefoongesprek duidelijk welke school de voorkeur had. De school die specifiek begeleiding kon bieden aan jonge, hoogbegaafde leerlingen die meer uitdaging én ondersteuning nodig hebben leek ons het beste bij haar passen. Deze school biedt naast een hoogbegaafdheid coördinator de mogelijkheid om in een groep met andere HB leerlingen ondersteuning te krijgen op het gebied van executieve functies ( planning, agendabeheer etc), de overstap an sich en er wordt gekeken naar welke extra uitdaging nodig is.
Onze dochter had nog twee weken nodig om te wikken en te wegen. Ondanks dat onze voorkeur duidelijk was wilden we haar niet dwingen om naar een school te gaan die ze écht niet prettig vond. Voor ons was de school met de beste begeleiding voor jonge, hoogbegaafde kinderen doorslaggevend. Voor haar uiteindelijk ook. Toen we haar inschreven was ze nog tien. Als ze zo meteen daadwerkelijk gaat is ze elf jaar oud. Ze vindt het heel erg spannend maar heeft er ook enorm veel zin in. En wij ook!
