Routine klinkt zo saai in de oren en ruikt naar deprimerende sleur. En toch. We hebben allemaal onze automatische gewoontes. En deze kunnen ons helpen of hinderen. Wat doe je met je routine als chronisch zieke die niet uit werken gaat?
Routine? weg ermee!
Gooi je alles uit het raam en wordt je leven een grote chaos? Intuïtief lijkt mij dat best fijn. Maar dan wel maar voor even. Zoals het op vakantie ook fijn is om even alles los te laten. Maar algauw ga je merken dat je doodmoe wordt van een leven zonder structuur in je dagelijkse leven en dat heb je als chronisch zieke niet nodig. Je bent al moe geoeg, toch? Het geeft rust als je bepaalde beslissingen in de dag niet meer bewust moet nemen omdat ze gewoontes zijn die je nu eenmaal doet. Je hoofd zou zowat ontploffen en dat gaat je gezondheid niet ten goede komen.
Werkt je routine?
Het is wel interessant om van tijd tot tijd even te kijken of je routines nog werken voor je in je dagelijkse bestaan. Want jij verandert, het leven verandert en dus is het een beetje gek om je routines niet af en toe te evalueren. Wie wil ik zijn? Waar heb ik behoefte aan? Waar werk ik naartoe? Wat zijn de noden van mijn lichaam? Waar liggen mijn engagementen naar de buitenwereld toe?
Hoe bouw je voor jezelf een positieve routine uit als je als spoonie niet uit werken gaat en geen gezin hebt waarvoor je op moet? Er is dus niemand behalve ik in huis die de regels opstelt. Danmoet je voor jezelf een soort van stramien opbouwen waarbinnen je flexibel genoeg kan zijn naargelang de noden en agenda van de dag.
De basics
De basics houden we erin. Dingen zoals tanden poetsen en die schone onderbroek zijn een no brainer, hoe moe we ook zijn. Ik raad je verder aan te beginnen met na te denken over wie jij bent en wat goed bij jou en het karakter van je ziekte past. Heb je meestal een klein blokje energie in de ochtend, dan is het jammer als je die kans zou wegslapen. Heb je meer slaap nodig omdat je veel wakker bent en weinig recupereert, ga dan niet elke avond tot een gat in de nacht liggen bingewatchen. Denk erom: gaat om jouw routine, niet die van een ander. Kijk dus wat fijn aanvoelt voor jou, wat je energie en rust geeft, ook al ziet het er voor de buitenwereld soms wat apart uit. You do you, Boo!
Vaste waarden
Verdere vragen die kunnen helpen… Wat zijn jou non-negotiables? Welke routine doet je gezondheid goed ook al ben je soms veel te moe of ziek om het eigenlijk te doen? Een voorbeeldje. Voor mij moet ik van mezelf voor mezelf elke dag goed eten maken. Niet omdat ik superstreng ben voor mezelf, maar omdat mijn lichaam me dankbaar zal zijn en dat is belangrijk voor me. Hoe dat eten klaarmaken er in de praktijk uitziet, mag ik aanpassen aan de graad van ziek zijn en op de benen kunnen staan, maar vers eten zal er zijn. Ander voorbeeld: ik douche niet langer maar was me enkel nog aan de lavabo, omdat anders mijn mic key button en de huid errond in paniek slaan en dat is erg pijnlijk en allesbehalve gezond. Dat is misschien ondenkbaar in jouw leven, maar een perfect logische routine in het mijne. Routines zijn dan ook niet cookie cutter, maar op maat gemaakt!.
Blijmakertjes
Belangrijk is ook om te weten waar je humeur blij van wordt. Dat zijn kleine dingetjes. Ik probeer zo bij voorbeeld elke dag mezelf aan te kleden, ook al lig ik maar op de zetel. Ik ga soms wel voor de sweatpants als de buik niks anders verdraagt, maar ik heb kleren om te slapen en kledij voor overdag. Ook ga ik overdag niet in bed, maar lig ik vorstelijk ziek te zijn in de living waar ik een beetje buiten kan kijken en mijn gezellige spulletjes kan zien. Ik ben alleen dus ik zit niemand in de weg. Verder hou ik er enorm ervan om dagelijks een lekker hydraterend cremepje op mijn toet te smeren als goed begin en mooie afsluiter van de dag. Kwestie van goed voor mezelf te zorgen. Want ik ben het waard!
Gezonde routine
Ik mijn routine probeer ik ook dingen te doen die me voeden als mens. Zoals een beetje lezen bijvoorbeeld of wat schrijven, een appje sturen naar iemand aan wie ik denk, iets kleins voor een ander doen. .. Ik heb een dagroutine en daarnaast meer een manier waarop ik omga met activiteiten die planning vragen van rust ervoor en erna. Zodat er ruimte ontstaat voor liggende telefoontjes of dates als de energie van de dag die plannen niet dwarsboomt. Ik geniet ook bijvoorbeeld van bijleren via podcasts ofeen beetje beweging op een manier dat mijn lijfje dat kan of een beetje spiritueel bezig zijn. Die dingen horen bij mij ook als ik niet ziek zou zijn.
Mijn routine moet zeker ruimte hebben voor de dingen die niet gaan om ziek zijn, al kan ik ze niet elke dag doen. Want uiteindelijk is dat gedoe met dat ziek zijn maar een deeltje van wie ik ben. Routines stoppen niet per se als je ze wekenlang niet in de praktijk kan uitvoeren omdat je te ziek bent. Ben je bijvoorbeeld iemand die graag een wandelingetje maakt, dan ben je nog steeds een wandelaar ook al kan het lange tijd niet. In je hoofd ben je niet veranderd, dus je kan altijd weer oppikken met die wandelroutine als het weer kan.
Losvaste routine is ideaal
Routines moeten nu ook weer niet rigide worden, want dan gaan ze net hinderen in plaats van helpen. Je moet ze losjes vasthouden. Dat is de kunst. Ik weet hoe mijn ideale ziektedag eruit ziet, maar elke ochtend bij het opstaan is het evalueren hoe het lijf er die dag over denkt en wat we moeten schrappen of anders doen. Met de jaren bouw je ervaring op en is het geruststellend om te weten dat als je dagen er lange tijd enkel uitzien als “rusten, niet slapen, volhouden en eten zien binnen te krijgen” dit niet per se vanaf nu je voor-altijd-routine hoeft te worden. Dingen veranderen altijd. Dus het kan ook weer beter worden.